Araştırma ve teknolojideki gelişmelere rağmen kanser küresel bir sağlık tehdidi olmayı sürdürüyor. Avrupa Birliği Kanser Bilgi Sistemine (ECIS) göre, Avrupa Birliği’nde erkeklerin yüzde 31’ine, kadınların ise yüzde 25’ine 75 yaşından önce kanser teşhisi konulması bekleniyor. Onkoloji alanındaki buluşlar sayesinde sadece AB’de 5 milyonu aşkın insan yaşama tutundu. Dünya Kanser Gününün (4 Şubat) yaklaştığı bugünlerde, Avrupa Patent Ofisi (EPO) yayımladığı yeni çalışmada, uluslararası patent ailesi (IPF) sayısı ölçütüne göre, 2015 ve 2021 yılları arasında kanserle mücadeledeki yeniliklerin yüzde 70 oranında artış gösterdiğini açıkladı.
1971 ve 2021 yılları arasında kanser teknolojisindeki yenilikler
EPO tarafından sunulan, “Patentler ve Kanserle Mücadeledeki Yenilikler” başlıklı yeni çalışma, karar mercilerine ve yenilikçilere dünya genelinde kanser teknolojilerinin patentlenmesi konusunda ışık tutmayı amaçlıyor. Çalışmada, en yeni gelişmelerin neler olduğu ve hangi alanlarda gerçekleştiği de açıklanmaktadır. Ayrıca son 50 yılda kanserle mücadele alanında 140.000’i aşkın buluşun patent belgelerinde kamuya açıklandığı da ortaya konulmuştur. Çalışma, EPO’nun ücretsiz olarak erişime sunduğu online platformu ile gerçekleştirilmiştir; bu platform, önceden tanımlanmış patent veri tabanı aramaları kullanılarak patentlerinde yer alan teknik bilgiler vasıtasıyla bu alanda faaliyet gösteren yenilikçilerin patentlere erişimini kolaylaştırmaktadır.
EPO Başkanı António Campinos konuyla ilgili şu açıklamalarda bulunmuştur: “Bugün kullanıma sunduğumuz platform, bilim insanlarına araştırmalarını ilerletmelerini sağlayacak teknik bilgi ve kavrayışı kazandırarak ve hayat kurtarabilecek yeni teknolojileri geliştirmelerine destek vererek kanserle mücadelede üstünlük kazanılmasında önemli bir rol oynayabilir. Avrupa’da, kanserle ilişkili teknolojilerin geliştirilmesi konusunda ikinci sıradayız ancak açık ki potansiyelimiz çok daha büyük; özellikle de önümüzdeki yıllarda kanser teşhisi sayısında yaşanacak artışa yönelik tahminler göz önünde bulundurulduğunda, çok daha fazlasını yapmak zorundayız.”
Kansere karşı küresel mücadele
Yeni EPO raporuna göre, dünya genelinde kanserle ilişkili yenilik alanında liderlik ABD’ye aittir; 2002 ile 2021 yılları arasındaki tüm IPF’lerin yaklaşık yüzde 50’si ABD’den başvuranlara aittir. Avrupa Birliği yüzde 18’lik pay ile ikinci sırada yer almakta, ardından yüzde 9’luk pay ile Japonya gelmektedir. Bu alanda yakın zamanda kayda değer aşama kaydetmiş ülkelerden biri de kanserle ilişkili yeniliklere yaptığı büyük katkılarıyla Çin olmuştur. Avrupa’da ise kanserle ilişkili yenilikler alanında lider menşe ülke konumunu koruyan Almanya son yirmi yıldır zirvedeki yerini bırakmamıştır. Birleşik Krallık ise en büyük katkıyı yapan ikinci ülke olarak hızla ayrışmıştır. Fransa, İsviçre ve Hollanda da kanserle ilişkili yeniliklerde yakaladıkları istikrarlı ivme ile sırasıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci sıraya yerleşmiştir.
Yenilikler kanser tedavisi ve teşhisinin geleceğini yeniden şekillendiriyor
Kanser tedavisi ve teşhisindeki yeni ve geliştirilmiş teknolojiler, hastalığa karşı verilen mücadeleye destek kuvvet sağlamıştır. İmmünoterapiler ve gen terapilerinde yaşanan devrim niteliğindeki gelişmeler bu mücadele kilit rol oynamıştır. 2015 ve 2021 yılları arasında immünoterapi alanındaki IPF’lerin sayısı iki kattan fazla artmış, gen terapisindeki IPF’ler ise aynı zaman aralığında iki katına çıkmıştır. Sıvı biyopsiler (kan örnekleri gibi) başta olmak üzere kanser teşhisi alanındaki uluslararası patent faaliyetlerinde muazzam bir yükselişe imza atılmıştır. Sıvı biyopsi alanındaki IPF’ler 2012 yılında 500’ün biraz üzerinde iken 2021 yılında 2.300’ü aşarak beş katına çıkmıştır. Sağlık bilişimi alanında, kanser tespiti ve teşhisinde kesinlik ve etkinliğin iyileştirilmesi için görüntü işleme tekniklerine ve makine öğrenme algoritmalarına odaklanan diğer yeni ilerlemeler yaşanmıştır.
Üniversitelerin ve kamu araştırma merkezlerinin artan rolü
Bu yeniliklerin pazara girmesi artık farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Çalışmada ayrıca, geçtiğimiz yirmi yılda yaşanan olası bir değişime işaret edilmektedir. Üniversiteler, hastaneler, kamu araştırma kuruluşları ve start-up’ların rolü önemini giderek artırmaktadır. Öyle ki 2002 ve 2021 yılları arasında kanserle ilişkili IPF’lerin yaklaşık üçte birinde etkili olmuşlardır; bu rakam AB’den başvuru yapanlara ait IPF’lerin tamamının yüzde 26’sına, ABD’den başvuru yapanlara ait IPF’lerin ise yüzde 35’ine tekabül etmekte olup bu aktörlerin tüm teknolojiler genelindeki ortalama katkılarını gölgede bırakmıştır.
Kanserde yenilikçiliğin önemli merkezleri olarak 2017-2021 arasındaki son beş yıllık dönemde dünya genelinde üçüncü ve yedinci sıraya yerleşen, Fransa’da bulunan INSERM ve CNRS göze çarpmaktadır. En fazla başvuru yapanlar arasında katkılarıyla dikkat çeken diğer kuruluşlar arasında, temel olarak yenilikçi kanser tedavilerine odaklanan ABD ve Avrupa ilaç firmaları ve teşhis alanında uzmanlaşan Philips, Siemens ve Fujifilm gibi birkaç firma bulunmaktadır.
2017-2021 döneminde en çok başvuru yapan 10 kuruluş
Bilgiye erişimi kolaylaştıracak yeni platform ve yatırımı kolaylaştıracak yeni araçlar
“Technologies combating cancer” (Teknolojiler kansere karşı) adlı yeni ücretsiz online platform, Avrupa’daki 10 ulusal patent ofisinin iş birliği ile EPO tarafından geliştirilmiştir. Araç, dört kapsamlı konu başlığı genelinde 130’dan fazla veri seti sunmaktadır: önleme ve erken teşhis; tanı; tedaviler; iyilik hâli ve hastalık sonrası bakım. Platformda çalışmanın temel aldığı 140.000 buluşa ek olarak çok sayıda başka buluş da yer almaktadır. Koronavirüs, temiz enerji teknolojileri ve yangınla mücadele alanlarından sonra EPO’nun kurduğu benzer dördüncü platform niteliğindedir.
EPO, kanserle mücadelede yeni teknolojilerin geliştirilmesine ve ticarileştirilmesine yardımcı olmak amacıyla Avrupa genelinde patent başvurusu bulunan yaklaşık 8.000 start-up’ın haritasını çıkaran, “Deep Tech Finder” adlı ücretsiz aracını güncellemektedir. Bu araçta artık bu alanda faaliyet gösteren 1.340 yatırıma hazır start-up’la bağlantılı, kanserle ilişkili 17 farklı teknolojiye göre filtreleme yapılabilmektedir. Böylece yatırımcılar ve potansiyel ortakların derin teknoloji sektöründe değerli yeni kanser teknolojilerine sahip start-up’larla buluşmasına zemin sağlanmaktadır.
Daha fazlası için teknokroki.com adresini takipte kalın. İçeriklerimizi Bundle, Google News üzerinden de takip edebilirsiniz.
